AI en copyright

Het grootste argument tegen AI dat ik tot nu toe hoor, is copyright. Ik ben het er volledig mee akkoord dat er geen werk voor mag gebruikt worden zonder toestemming.

Wat is copyright? Dat betekent dat de persoon die een werk gemaakt heeft de rechten heeft om te bepalen wie het mag kopiëren. Verspreiden is een ander recht, maar valt er regelmatig mee samen.

Een voorbeeld: ik schrijf een boek en dat maakt mij de copyrighthouder. Niemand mag mijn werk zomaar kopiëren zonder mijn toestemming. Als iemand het toch doet, heb ik het recht om deze aan te klagen en een vergoeding voor verloren inkomsten te eisen.

Nu dus terug over Artificiële Intelligentie of Artificial Intelligence: het probleem hierbij is de ondoorzichtigheid van het systeem.

Misschien ga ik nu een open deur in stampen, maar een van de manieren waarop copyrightschendingen worden opgespoord is juist via AI.

Dus het is een mes dat langs twee kanten snijdt. Ik ben volledig akkoord dat zomaar plaatjes nemen van het internet zonder de rechten na te kijken niet mag, maar het probleem is dat veel mensen het niet weten.

Toen ik mijn boek op een piratensite tegenkwam, merkte ik dat veel mensen omdat ze het konden downloaden en het werkte, dachten dat het legaal was. Ik schrok ervan dat veel mensen nog steeds denken dat je E-books net als papieren boeken mag doorgeven.

Mensen kennen dus niet altijd de wet. Als je in eigen beheer uitgeeft, word je in de materie gegooid. Dan moet je een cover maken en dan merk je dat er limieten zijn aan wat je mag gebruiken. Zo wilde ik eens een schilderij gebruiken van een Venetiaanse barok schilder. Normaal is deze man lang genoeg dood om dat werk tot het publieke domein te laten behoren, maar blijkbaar viel het onder een Italiaanse wetgeving dat de Italiaanse overheid er nog een soort van verlengde rechten op had als bescherming van hun erfgoed. Ik zou voor dat werk dus de Italiaanse overheid moeten passeren om het als cover te gebruiken. Dan heb ik maar voor een alternatief gekozen.

Dan weer: kijk uit met sites als Pixabay, want iedereen kan opladen en soms ook werk waar ze niet de rechthebbende van zijn en zo kan je dus nog in de problemen geraken.

Een verkeerd plaatje gebruiken kan je zoveel kosten tegenwoordig, dat ik al op zoek ga naar rechtenvrije plaatjes of samenwerk met mensen die werken met stockfoto's.

En dan liet in een cover ontwerpen en kreeg ik er een waar ik laaiend enthousiast over was, tot iemand me erop attent maakte dat er AI in gebruikt was. Ik vroeg het de maker en blijkbaar had hij om gaten te vullen en geen copyright-overtredingen te begaan, AI gebruikt.

Ik stond in dubio of ik de cover wel zou gebruiken en eigenlijk nog steeds, omdat ik niet weet welk programma er gebruikt is en hoe het met het copyright zit, want ik weet dat Midjourney er zo zijn regels op nahoudt bijvoorbeeld.

Anderzijds kan ik me geen duizenden euro's aan schadevergoeding veroorloven voor een fout plaatje. Veel mensen niet, geloof ik. Toch is het de realiteit dat er mensen zijn die dus via AI op overtreders jagen en ze aanklagen.

Voor veel contentcreators is dit de nachtmerrie. Natuurlijk wil geen normaal mens een ander broodroven, maar een simpele muisklik kan je dus al duur te staan komen.

Een muisklik, hoor ik je nu zeggen? Inderdaad. In tijden van zware cybercriminaliteit waarbij we weten dat we onze gegevens goed moeten coderen en beschermen is dat hoe gemakkelijk je iets wat van een ander is kan pakken. Veel mensen zien er daarom het kwaad niet van in.

Ooit heb ik les gehad van een lerares die grafisch ontwerper was en waarbij je bij het aanklikken van de plaatjes op haar website en een copyright waarschuwing kreeg in plaats van het menu. Dat gaat de criminelen niet tegenhouden, maar de onwetenden wel al. Het kan voorkomen dat er iemand onachtzaam het plaatje neemt om elders te gebruiken.

De ironie is dus dat al die mensen die beweren gebroodroofd te worden door Ai het gebruiken om hun dieven op te sporen en door soms buitenproportionele sommen te eisen als straf er juist voor zorgen dat veel mensen door de hiaten in de wet rond AI het als veilig alternatief gebruiken, tot zelfs in Hollywood toe.

Vergeet de buitensporige lonen van sommige supersterren, het is copyright dat de grootste kost in Hollywood is, zeker voor de kleinere studio's. Veel films worden opgenomen op blauwe of groene achtergronden en dan ingevuld met AI. Dit maakt ook sommige special effects mogelijk.

De grap is dus dat het juist komt door die mensen die hun werk zo waardevol vinden dat ze anderen zwaar willen laten betalen als ze het stelen, dat het juist gestolen zal worden, of dat ze juist werkloos dreigen te worden.

Besluit: AI is er en zal er blijven. Het is alleen hypocriet om het goed of slecht te vinden naargelang het in je kraam past of niet. Wil je niet dat je werk ervoor gebruikt wordt, maar wel om overtreders op te sporen, kan je nadenken over je eigen moraal.

Ja, AI zal onze creativiteit en onze menselijkheid uitdagen. Misschien kan het eens doen nadenken over onze waarden en normen. Het is een concurrent voor de creatieve sectoren, maar het zal creatieve mensen moeten uitdagen om juist die meerwaarde te zijn waar we voor zullen willen betalen.

Ook zullen we dus eens mogen nadenken over hoe we ons werk beter kunnen beschermen in het nieuwe digitale tijdperk. Echte criminelen stop je niet. Mijn E-books die ik op illegale sites vond waren professioneel van hun watermerk ontdaan. Het zijn dat soort mensen die in mijn ogen vervolgd moeten worden, want die maken zich rijk op de kap van een ander.

De simpele huisvrouw die je foto op haar niet-commerciële blog zeg uit onwetendheid? Moeten we die duizenden euro's laten betalen, of vragen de credits erbij te zetten of de foto te verwijderen? In het eerste geval verdien je er geen geld aan, maar is het misschien een mooiere reclame dan die vrouw te ruïneren.

Hier zit dus ook de menselijkheid: ik kreeg ooit fanmail van een tienermeisje dat dol was op een boek dat ze van mij gratis had gedownload. Ze bedankte me ervoor. Zo ontdekte ik de illegale site.

Ik heb haar wel uitgelegd dat die site illegaal was. Ze wist het niet. Als "straf" heb ik dat meisje een recensie laten schrijven. Ik merkte dat ik echt met een 15-jarige te doen had, die samen met haar broertje en moeder moest krabben om rond te komen. Omdat haar vriendinnetje het ook wilden lezen, heb ik gratis te lezen op Wattpad gezet.

Hier zit dus ook de menselijkheid: gaan we iedereen die fout doet uitmelken, of steken we onze energie in de grote haaien?

Ik ben niet beginnen te schrijven om heksenjachten te houden op onwetende mensen, maar wil wel dat die internationale bendes die servers in verschillende landen hebben en geld verdienen op het zweet van een ander worden aangepakt.

Zodra je creëert, zal een ander ermee gaan lopen. AI maakt het duidelijk: bots kunnen het net afschuimen en je werk gebruiken, als je er geen scripts tegen gebruikt. Is het ethisch? Een bot denkt niet zoals wij.

Ik denk ook dat de toekomst gaat veranderen en dat veel AI-generators met eigen databanken beginnen te werken en zich volgens mij ook juridisch aan het indekken zijn.

Daarom denk ik dat het belangrijk wordt dat we aan de nodig "nettiquette" gaan denken voor we elkaar gaan bekampen met rechtszaken en op een gegeven moment mensen zo bang gaan worden voor de gevolgen van een plaatje te gebruiken, dat ze AI boven kunst gaan verkiezen voor de veiligheid.