What the druk can go wrong? Achter de schermen van de lay-out!

Zoals ik al aangaf: veel selfpublishers maken fouten door onwetendheid en onkunde.

Ik kan erover meespreken. Dan ben je dus klaar met schrijven, redigeren en corrigeren. Eindelijk heb je dan zoiets dat op een manuscript lijkt dat je wereldkundig kan maken!

Dan heb je nog lang geen boek. Onlangs las ik weer een werk van een collega in eigen beheer en ik zag meteen wat er verder fout liep, namelijk het drukken!

Juist, als je een boek in papiervorm wil, moet dat ook op papier gedrukt worden. Als je zoals ik en die collega gebruik maakt van platforms, dan kan je dus een handig Word sjabloon downloaden en daar je manuscript in kopiëren. Vandaag heb ik weer eens mogen ondervinden hoe leuk dat mag wezen.

Bij die collega stonden de hoofdstukken niet consequent. De ene keer begon een hoofdstuk in een midden van een pagina, de andere keer na een blanco en soms op een nieuwe pagina zoals het moest. Dat begrijp ik natuurlijk, want mijn werk heeft er ook zo uitgezien.

Hoe komt dit? Wel, je download dus het sjabloon van de uitgever. Je past de titel aan, de naam van de auteur, de coverontwerper, ...

Daar ben je wel even mee zoet om dan je bladzijden netjes te schikken, zodat je Word document eruit ziet alsof het zo netjes in een boek kan worden gedrukt. Trots op jezelf load je het op bij de uitgever. Dan begint de conversie. Dan controleer je je drukproef en staat die plots helemaal haaks.

Ik rukte mezelf ook haast de haren uit mijn hoofd. Ja, ik kijk mijn drukproef na. Dat heb ik met scha en schande geleerd toen ik trots mijn eerste druk aankondigde en merkte dat de lay-out van mijn boek helemaal niet was wat ik verwachtte. Gelukkig waren mijn lezers toen nog mijn familie en vrienden.

Ik heb toen beginnen aanpassen. Zo heb ik ontdekt dat witregels en pagina-eindes in de PDF van het boek hun eigen leven kunnen gaan leiden. Ten eerste is de indeling niet helemaal dezelfde als in je Word document. De software van de uitgever veranderd de marges een beetje, zodat het boek mooi kan worden gebonden. Leuk, ik heb vroeger ooit zelf nog Word liggen aanpassen aan het formaat van het boek en die marges zelf aangepast. Als ik dat nu doe, maakt de software van de uitgever er nog een ergere ramp van.

Vandaag had ik dus de eer om mijn manuscript van "Achter maskers" printklaar te maken, nadat mijn redactie en correctie er na enkele rondes alle overbodige tekst uit hebben en hopelijk de tekst tot op de letter smetteloos. Ik weet dat dit een illusie is, maar blijven dromen kan nooit kwaad.

Wat is dat dus met die drukproef? Printklaar maken is dus weer een vak apart. Dat heb ik er als selfpublisher maar bij genomen. Ik neem dus de drukproef door. Nee, ik lees de tekst dan niet meteen, maar kijk wel of hij goed staat. Zwevende paragrafen? Zo van die regels waar een woord vooraan de regel staat en het tweede met het punt op het einde? Lege bladzijdes, consequente start van hoofdstukken? Geen verloren hoofstukmarkeringen? Niet dat we opeens van een absurd lang hoofdstuk 7 naar 9 gaan, omdat de 8 ergens is ontsnapt?

Na twee uur te zitten worstelen met meestal verborgen tekens, had ik eindelijk een PDF die eruitzag als de binnenkant van een printklaar boek. Ik heb meteen de proefdruk besteld en de pre-orders geopend. Toen besefte ik dat ik een verkeerd aantal proefdrukken had besteld.

Normaal bestel ik een kleine oplage van die eerste druk, omdat mijn ervaring me heeft geleerd dat wat je naar  de drukker stuurt en wat je krijgt, soms nog afwijkt. Zo had ik eens een op het eerste zicht perfecte drukproef zoals ik nu heb. Toen ik het boek aankreeg, begon het met twee blanco bladzijden. Die waren genummerd, maar er stond niets op.

Ik heb het nergens gevonden. Uiteindelijk heeft de uitgever het recht gekregen voor mij, maar ik had het boek overmoedig al uitgegeven. Ik kon het gelukkig terugroepen en opnieuw uitgeven nadat de bug was verholpen, maar stel dat er iemand dat boek al had gekocht.

Bijna altijd heb ik wel een lege bladzijde in de eerste drukversie, die je niet in de PDF ziet. Daarom heb ik een truc gevonden om deze versie van de definitieve te onderscheiden. Ik schrijf samen met mijn redactie een goede flaptekst. Later komt er een betere. Zo kan ik aan de flapteksten de versies herkennen.

Nu heb ik per ongeluk een paar van deze versie teveel besteld. Ik zag toen plots een collega auteur die deze zeer beperkte proefdrukken verkocht als collectors item.

Daarom heb ik besloten mijn eerste pre-order lezers de keuze te geven welke versie ze willen van mijn boek.

Bij deze stel ik de cover voor. Deze is ontworpen door een jong grafisch talent, die tevens ook de kleinzoon is van een van mijn redactrices.